Blog: Winterpolitiek in de zorg: waarom regionale oplossingen ons niet gaan redden

Overal duiken nieuwe regionale initiatieven op, veelal aangejaagd door het IZA. Ze worden gepresenteerd als het volgende grote cadeau voor samenwerking, compleet met eigen platforms, eigen afspraken en eigen schermen. Vaak wordt daar nog bij gezegd dat het al koppelt met je ecd of epd, maar wie eerlijk kijkt, ziet dat die koppeling meestal nog behoort tot de goede voornemens voor volgend jaar.

En zo ontstaat een landschap waarin dashboards naast dashboards staan, pilots naast pilots en projecten naast projecten. Het ziet er kleurrijk uit, misschien zelfs feestelijk, maar het geheel is allesbehalve samenhangend. Terwijl de rest van Nederland in december één lijn licht vormt, ontstaat er in de zorg een knipperend patroon van losse initiatieven die niet op elkaar aansluiten. Dat oogt creatief, maar het werkt juist destructief. Het ondergraaft de landelijke samenhang waar we als sector zo hard aan werken.

De werkelijkheid: landelijke standaarden zijn niet perfect, maar wél de beste fundering die we hebben

In discussies over landelijke standaarden wordt regelmatig gezegd dat ze omissies bevatten of flexibel ingevuld kunnen worden. Dat is waar. Ze zijn niet tot op elk detail uitgewerkt en sommige processen zijn nog niet volledig gedekt. Maar de imperfectie gaat meestal over details, niet over de richting.

De ruimte in standaarden is bedoeld voor praktische invulling, niet voor het bouwen van compleet eigen varianten. En ondertussen wordt er landelijk intensief gewerkt aan alles wat nog ontbreekt, met een lange-termijnvisie die geen enkel regionaal project kan evenaren.

Nee, landelijke standaarden zijn niet perfect. Maar ze zijn sterk genoeg om het grootste deel van de regionale vraagstukken nú al te dragen. En dat is precies wat veel regionale initiatieven missen: een fundament dat verder gaat dan de eigen regio, verder dan de eigen kalender, verder dan deze winter.

Een imperfecte landelijke standaard is altijd beter dan een perfecte regio-oplossing

Regionale projecten presenteren zich graag als sneller, praktischer of beter passend bij de lokale realiteit. Maar snelheid wint het nooit van schaalbaarheid. Een regio-oplossing die lokaal perfect lijkt maar landelijk niet aansluit, is geen oplossing maar een ornament dat nergens aan kan worden opgehangen.

Het ziet er mooi uit, maar het verbindt niet.

En zonder verbinding is het geen vooruitgang.

Regionale oplossingen creëren nieuwe problemen, ook al voelen ze als cadeautjes

Veel regionale initiatieven voelen aantrekkelijk: er ontstaat iets zichtbaars, iets concreets, iets dat men kan vasthouden. Maar achter die tastbaarheid gaan nieuwe problemen schuil.

Er ontstaan systemen die niet passen binnen landelijke afspraken. Datamodellen worden opnieuw uitgevonden, in plaats van ZIB’s, FHIR of een Landelijk Dekkend Netwerk te gebruiken. Koppelingen worden aangekondigd die technisch nog niet bestaan. De integratielast verschuift naar leveranciers en dus naar zorgorganisaties.

Het voelt alsof we cadeaus uitpakken, maar vaak blijkt dat het inpakpapier mooier was dan de inhoud. Het zijn oplossingen die vooral tijdelijk verlichting brengen, terwijl we landelijk bezig zijn de echte, structurele problemen op te lossen.

Koers houden vraagt lef, maar het is de enige weg vooruit

Bij Nedap kiezen we daarom bewust voor een andere richting. Geen regionale maatwerkconstructies die vastlopen zodra ze moeten opschalen. Geen extra platforms die zorgprofessionals nóg meer schermen geven.

Wij bouwen aan landelijke schaalbaarheid, open standaarden en infrastructuur die werkt voor één organisatie én voor duizenden. Dat vraagt om geduld en om vasthouden aan een koers, ook wanneer de roep om snelheid luid is. Maar het is de enige manier om oplossingen te creëren die niet alleen nu relevant zijn, maar ook over tien jaar stevig overeind staan.

Het kompas wijst omhoog. Koers houden, ook midden in de winter.

Praat eerst met je leverancier: er kan vaak veel meer dan je denkt

Voor RSO’s en zorgorganisaties is er één cruciale stap voordat ze in een nieuw regionaal project stappen: ga in gesprek met je leverancier, of met de leveranciers in de regio. Vraag wat er al mogelijk is, hoe dit aansluit op landelijke standaarden, waar op dit moment aan wordt gewerkt en hoe de route richting connected care eruitziet.

In negen van de tien gevallen blijkt dat er al veel meer kan dan gedacht, zonder nieuwe systemen, zonder regionaal maatwerk en zonder nieuwe silo’s. Vaak is het fundament er al, het hoeft alleen nog benut te worden.

Stop met kerstballen verzamelen, bouw mee aan de boom zelf

De zorg verdient geen groeiende verzameling losse tools, apps en dashboards die als kerstballen aan willekeurige takken worden gehangen. Het geheel mag dan glinsteren, maar zonder stevige boom staat niets echt vast.

Wat de zorg nodig heeft, is een landelijk dekkend digitaal zorgnetwerk dat echt verbindt. Innovatie is prachtig en vernieuwing noodzakelijk, maar alleen wanneer deze gestoeld is op landelijke afspraken, schaalbaar is en naadloos samenwerkt met wat er al bestaat.

Alles daarbuiten is tijdelijke versiering.

Mooi voor even, maar niet gemaakt om te blijven.

Wij bouwen liever aan de boom zelf.

Aan een fundament dat blijft staan; deze winter, komende jaren en ver daarna.